„Folklorem malowana Ziemia Lubaczowska”
25 sierpnia 2019r, na stadionie sportowym w Wielkich Oczach odbyło się wydarzenie pod nazwą „Folklorem malowana Ziemia Lubaczowska”. Impreza miała charakter regionalny. Uczestnicy- zaproszeni goście, turyści, dzieci i młodzież mieli okazję przybliżyć sobie walory kultury ludowej, wyrażonej tańcem, muzyką, śpiewem, niepowtarzalnym jadłem, pięknem wieńców dożynkowych oraz sztuką ludową. Wydarzenie zostało dofinansowane w ramach programu „Kultura-interwencje 2019″ Narodowego Centrum Kultury. Festiwal był też okazją do podziękowania rolnikom za ich całoroczny trud.
W typowo rolniczym powiecie lubaczowskim produkowane są obecnie olbrzymie ilości zbóż, rzepaku, buraków cukrowych, głównie w dużych gospodarstwach we wschodniej części powiatu. Gminy położone w środkowej części słyną z produkcji warzyw- głównie cebuli i fasolki szparagowej- na wielkoobszarowych uprawach. Zachodnia część powiatu to z kolei zagłębie produkcji tytoniu, bydła mlecznego i owoców miękkich.W produkcji trzody chlewnej prym wiedzie natomiast gmina Cieszanów. W powiecie lubaczowskim obecnie uprawia się także chmiel, przede wszystkim w gminie Narol. Pewną nowością jest uprawa ziół.
Festiwal „Folklorem malowana Ziemia Lubaczowska” rozpoczęła plenerowa msza św. na stadionie w Wielkich Oczach, podczas której słowa homilii skierował do zebranych ks. Józef Florek, kustosz Sanktuarium Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych w Wielkich Oczach.
Po nabożeństwie, w części oficjalnej uroczystości, głos zabrali gospodarze- Albert Hawrylak, Wójt Gminy Wielkie Oczy oraz Zenon Swatek, Starosta Lubaczowski. Dziękowali oni rolnikom za ich tegoroczną pracę, która-zważywszy m.in. na niszczycielskie nawałnice, które zniszczyły uprawy w części powiatu lubaczowskiego- nie była ani łatwa, ani obfitująca zanadto w zbiory.
Następnie gospodarzom święta chleb z tegorocznych plonów przekazali starostowie dożynek: gminni-Bogusława Lichacz i Adam Wiciński oraz powiatowi- Dorota Stanicka i Mariusz Kurek. Chlebem tym zostali poczęstowani uczestnicy dożynek. Wśród nich znalazła się m.in. Minister Anna Schmidt-Rodziewicz, Senator Mieczysław Golba, Wiceprzewodnicząca Sejmiku Teresa Pamuła, goście ze Słowacji i Ukrainy, samorządowcy z terenu powiatu lubaczowskiego czy przedstawiciele służb mundurowych.
Uroczystości uświetniły poczty sztandarowe: Powiatu Lubaczowskiego, Gminy Wielkie Oczy, poczet Terenowego Koła Pszczelarzy w Lubaczowie, Harcerzy Hufca ZHP Lubaczów, OSP Łukawiec, OSP Wielkie Oczy oraz poczet Lasów Państwowych- Nadleśnictwo Oleszyce.
Po przemówieniach gości oraz wręczeniu odznaczeń „Zasłużony dla rolnictwa” 10 rolnikom z terenu powiatu, rozpoczęła się część artystyczna, a w niej tradycyjnie już konkursy: na najpiękniejszy wieniec, kulinarny (w tym roku przebiegający pod nazwą „Pierogowy zawrót głowy”) oraz zespołów folklorystycznych.
Do konkursu wieńców zgłosiło się w tym roku 40 delegacji z miejscowości z terenu całego powiatu lubaczowskiego. Ich prace oceniało jury w składzie: Monika Zydroń z Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie, Barbara Kubrak z Muzeum Kresów w Lubaczowie i Rafał Kureczka z Centrum Kulturalnego w Przemyślu.
Pierwszą nagrodę jury przyznało wieńcowi ze Szczutkowa, drugą pracy z sołectwa Czaplaki, a trzecią sołectwu Podemszczyzna. Dwa wyróżnienia specjalne trafiły do twórców wieńców z Budomierza i Futor.
W konkursie kulinarnym rywalizowało 30 kół gospodyń wiejskich z terenu powiatu, które przygotowały rozmaite rodzaje pierogów, m.in. tradycyjne ruskie, z kapustą i grzybami, mięsem czy kaszą, ale też rzadziej spotykane na stołach pierogi z bobem, brokułami, gęsiną czy dodatkiem pokrzywy. Wyboru tych najsmaczniejszych dokonała komisja w składzie: Agnieszka Nieckarz z Zespołu Szkół w Oleszycach, Andrzej Węgierak-szef kuchni Restauracji Kresowa Osada i Krzysztof Zieliński ze Stowarzysznia Pro Carpathia.
Pierwsze miejsce zajęło KGW Płazów za „Pierogi chłopskie z surowych ziemniaków z czosnkiem niedźwiedzim,okraszone słoniną”. Druga lokata przypadła KGW Skolin za „Pierogi z kapustą i grzybami”, a trzecia KGW Krowica Sama za „Pierogi z bobem”. Wyróżnienia specjalne otrzymały: KGW Łukawiec za „Babcine pierogi” oraz KGW Uszkowce za „Pierogi z kaszą gryczaną i serem”.
Podczas wydarzenia został rozegrany także Konkurs Zespołów Śpiewaczych, Zespołów Pieśni i Tańca oraz Kapel Ludowych, w którym wzięło udział 11 grup. Prezentacje przebiegały pod bacznym okiem jurorów: Krystyny Trojanowskiej, emerytowanego pracownika Centrum Kulturalnego w Przemyślu, Dominiki Osypanko z Centrum Kulturalnego w Przemyślu oraz Andrzeja Kindrata z Miejskiego Domu Kultury w Lubaczowie.
Najlepszy okazał się Zespół Pieśni i Tańca „Kresy” z Lubaczowa. Drugą nagrodę otrzymał Zespół „Braciaki”, a trzecią Zespół „Stokrotki” z Cewkowa. Wywróżenia trafiły do Zespołu Folklorystycznego „Pogranicze” z Lubyczy Królewskiej oraz Zespołu Śpiewaczego KGW z Ułazowa.
Poza konkursem wystąpiła grupa „Magoczki” ze Słowacji oraz zespół „Wiruju” z Ukrainy.
Podczas wydarzenia nie zabrakło atrakcji dla najmłodszych, branżowych stoisk przygotowanych m.in. przez KRUS, ARiMR, Bank Spółdzielczy czy Zespół Szkół w Oleszycach. Jak zawsze dopisali twórcy ze Stowarzyszenia Twórców Sztuki w Lubaczowie, którzy oprócz prezentowania swojego rękodzieła prowadzili także warsztaty m.in. szydełkowania. Imprezę zakończył występ gwiazdy wieczoru- zespołu „Zbójnicy” oraz zabawa taneczna z zespołem Magic Time.
Organizatorem wydarzenia, dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura- interwencje 2019”, było Powiatowe Centrum Kultury w Lubaczowie, Starosta Lubaczowski, Gmina Wielkie Oczy i Centrum Kultury w Wielkich Oczach.
Tekst: Iwona Buczko
Fot.: Przemysław Furgała
Nagrania: Andrzej Pliszka
