„Nowa Grobla. Dzieje galicyjskiej wsi”

Ukazała się właśnie książka „Nowa Grobla. Dzieje galicyjskiej wsi”, autorstwa Bogumiły Kowal z Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego w Przemyślu oraz Władysława Szyka, wieloletniego Sekretarza Powiatu Lubaczowskiego i od zawsze mieszkańca Nowej Grobli.  Publikacja zawiera archiwalne mapy, fotografie i dokumenty oraz relacje mieszkańców wsi, a jej autorzy wierzą, że  będzie ona wstępem do gruntownego opracowania dziejów Nowej Grobli i zainspiruje do podjęcia dalszych badań dotyczących zarówno tej miejscowości,  jak i najbliższej okolicy. Książka powstała przy bardzo dużym zaangażowaniu dr hab. Stanisława Stępnia, dyrektora Południowo-Wschodniego Instytutu Naukowego w Przemyślu.

Wieś Nowa Grobla ma bogatą historię, którą chciałem opisać. Interesowałem się historią wsi już od młodzieńczych lat, słuchając opowieści mojego dziadka i wielu starszych  mieszkańców. Zawsze sięgałem do regionalnych powieści, materiałów archiwalnych oraz do wywiadów starszych mieszkańców wsi Nowa Grobla. Nazwa miejscowości Nowa Grobla prawdopodobnie pochodzi od dawniej  usypanej grobli,  która służyła, jako grobla do spiętrzenia wody i w ten sposób powstał zalew o powierzchni ponad 50 ha. Zastanawiające jest, jak potężnej siły roboczej należało użyć w tamtym czasie, aby przenieść taką dużą masę ziemi i usypać tak wysoką groblę. Zadać należy pytanie, ile ludzi przy tej inwestycji pracowało, kiedy grobla i tama na rzece Lubaczówka została wybudowana, kto nadzorował i finansował prace oraz z czyjego polecenia została spiętrzona woda. Zalew został wykorzystany do hodowli ryb oraz do napędzania  urządzeń nowo wybudowanym młynie  wodnym i tartaku.  I Wojna Światowa wyrządziła ogromne szkody, które okazały się nieodwracalne. Po wkroczeniu wojsk rosyjskich a szczególnie po ich wycofywaniu, nastąpiła grabież urządzeń w młynie i tartaku. Od tego czasu nikt nie podjął się odbudowy zniszczeń. To tylko wycinek historii Nowej Grobli- tłumaczy autor, Władysław Szyk.

Wydawnictwo podzielone jest na rozdziały: Przedmowa, Środowisko geograficzno- przyrodnicze, Najdawniejsze dzieje, W Koronie Polskiej I Rzeczpospolitej Obojga Narodów, Pod zaborem austriackim, Pierwsza wojna światowa, Dwudziestolecie międzywojenne,  Druga wojna światowa, Okres powojenny, Dawne otoczenie osadnicze Nowej Grobli, Wspomnienia i relacje.

Publikację można nabyć w Południowo-Wschodnim Instytucie Naukowym w Przemyślu. W tej sprawie można się również kontaktować z autorem.

Chciałem podziękować i wyrazić słowa wdzięczności wszystkim tym osobom, które przyczyniły się do powstania tej książki. Wydanie publikacji nie byłoby możliwe bez wsparcia finansowego uzyskanego od Województwa Podkarpackiego i sponsorów, którym również chciałem serdecznie podziękować –podsumowuje W. Szyk.