Cmentarz żydowski w Lubaczowie z nowym ogrodzeniem i bramą

Dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, pochodzących z budżetu państwa w ramach Programu „Ochrona zabytków”, które otrzymał samorząd miasta Lubaczowa, udało się odrestaurować ogrodzenie Cmentarza Żydowskiego w Lubaczowie. Z kolei za środki Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków odnowiona została także brama oraz furta, stanowiące część zabytkowego muru.

Remont ogrodzenia- które od 1990 roku widnieje w rejestrze zabytków- przeprowadzono w ramach zadania „Lubaczów, ogrodzenie cmentarza żydowskiego: prace remontowo-konserwatorskie – etap II”. Całość prac pochłonęła ponad 100 tys. zł.

Swoją cegiełkę do renowacji-w kwocie ponad 21 tys. zł- dołożył także pan Steven Greenberg. Jest on wnukiem urodzonego w Lubaczowie w 1891 roku Josepha Hersch Reinfelda, który wyemigrował do Ameryki w 1909 roku i jako milioner czasów prohibicji- czując sentyment do rodzinnej miejscowości- w czasie swojego pobytu w Lubaczowie w 1929 roku, ufundował mur wokół kirkutu.

Przy realizacji zadania gmina miejska Lubaczów współpracowała również z polskim Oddziałem Komitetu Ochrony Cmentarzy Żydowskich w Europie (mieszczącym się w siedzibie Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Poznaniu), którego przedstawicielami są panie Alicja Kobus oraz Magdalena Kuś.

Cmentarz żydowski w Lubaczowie, będący dziś świadectwem bogatej wielokulturowej historii miasta i regionu, znajduje się przy ul. Kościuszki i zajmuje działkę o nieregularnym kształcie i powierzchni około 0,3 ha. Powstał prawdopodobnie w I połowie XVIII w. wraz z założeniem w Lubaczowie gminy żydowskiej. Jego murowane ogrodzenie wzniesiono z fundacji Józefa Hirsza Reinfelda. Głównym jego elementem jest ozdobna brama wejściowa zamknięta żelaznymi wrotami. Do dziś w obrębie cmentarza zachowało się ponad 200 macew, z których najstarsza upamiętnia Itę córkę Jakowa, zmarłą 6 nisan 5488 r. (16 marca 1728 r.).

Konserwacja i renowacja ogrodzenia zapewni trwałe zachowanie funkcji cmentarza jako miejsca pamięci. Odrestaurowanie muru ma pomóc lokalnej społeczności kontynuować opiekę nad cmentarzem, a także przyczynić się do wzrostu świadomości wśród najmłodszych lubaczowian o wpływie żydowskiej społeczności miasta na jego rozwój gospodarczy i kulturalny. Cmentarz jest także szczególnym miejscem modlitwy dla potomków lubaczowskich Żydów, którzy odwiedzają swoich zmarłych krewnych.

Foto: Urząd Miejski w Lubaczowie