Razem w obliczu wojny
Współpraca samorządów w czasie kryzysu uchodźczego na pograniczu polsko-ukraińskim była głównym tematem „II transgranicznego spotkania samorządowców, służb i organizacji pozarządowych zaangażowanych w kryzys uchodźczy”, które odbyło się 15 marca w Centrum Edukacji Ekologicznej w Cieszanowie. Organizatorem spotkania było Starostwo Powiatowe w Lubaczowie, MiG Cieszanów oraz Fundacja Humanitarna Folkowisko przy wsparciu UNHCR.
W konferencji wzięła udział dyrektor Światowej Organizacji Zdrowia w Polsce Dr Paloma Cuchi, Armen Yedgaryan- przedstawiciel Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR), ukraińscy samorządowcy m.in. z Jaworowa, Lwowa, Mościsk, Kalusza, Żółkwi, Sławska, Borysławia i Rawy Ruskiej, przedstawiciele Caritas, Stowarzyszenia Czajnia, Stowarzyszenia Folkowisko, Lubaczowskiego Centrum Inicjatyw Społecznych, Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich w Lubaczowie, International Medical Volonteers oraz samorządowcy z gminy Lubaczów, Cieszanów, Narol i Oleszyce.
Powiat lubaczowski i działające na jego terenie samorządy i organizacje są przykładem budowania transgranicznych mostów współpracy. Cykliczne spotkania pozwalają na wymianę doświadczeń oraz poszukiwanie partnerów do współpracy. Pomimo trwającej w Ukrainie wojny i zniszczeń, które ona powoduje, ciągła współpraca samorządów pozwala na budowanie nowych partnerstw, a co za tym idzie rozwój społeczeństw po obydwu stronach granicy.
Podczas spotkania zostały poruszone zostały tematy zmian prawnych w zakresie pobytu uchodźców w Polsce oraz działalności WHO w Polsce i możliwości współpracy. Informacje na temat dotychczasowych działań i udzielanej pomocy oraz przygotowania polskich samorządów do działania w czasie kryzysu uchodźczego w Polsce przedstawił Starosta Lubaczowski Zenon Swatek, burmistrz Cieszanowa – Zdzisław Zadworny , Arkadiusz Mroczek- zastępca burmistrza MiG Narol oraz Jarosław Wojtak z UMiG Oleszyce.
Z kolei ukraińscy samorządowcy przedstawili sytuację uchodźczą na Ukrainie. W ukraińskich przygranicznych miejscowościach około 10% obecnych mieszkańców stanowią tzw. uchodźcy wewnętrzni, najczęściej zw wschodniej Ukrainy. Samorządowcy mieli także możliwość bezpośrednich rozmów i nawiązania współpracy z lubaczowskim szpitalem, którego dyrektor Piotr Cencora uczestniczył w spotkaniu, przedstawiając przygotowanie medyczne do obsługi uchodźców oraz potrzeby służb medycznych.
Przed rozpoczęciem konferencji w Cieszanowie lubaczowski szpital odwiedzili przedstawiciele WHO oraz UNHCR, zapoznając się z dotychczasowymi działaniami lecznicy na rzecz uchodźców oraz potrzebami, które ułatwiłyby udzielanie pomocy medycznej wszystkim pacjentom. To właśnie szpital w Lubaczowie był miejscem, do którego trafiali w pierwszej kolejności potrzebujący pomocy medycznej uchodźcy z Ukrainy na przełomie zimy i wiosny ub. roku. Dziś w placówce pracuje 4 lekarzy z Ukrainy,w tym 3 kobiety, którzy do miasta przyjechali razem z dziećmi i tu zamieszkali.
Swoje działania związane z wojną na Ukrainie zaprezentowały także organizacje pozarządowe- Fundacja Folkowisko Caritas, Towarzystwo Miłośników Lwowa oraz Lubaczowskie Centrum Inicjatyw Społecznych „Nasza przyszłość”.
Spotkanie zakończyła dyskusja na temat potrzeb i możliwości współpracy między samorządami i organizacjami pozarządowymi z Polski i Ukrainy.
Powiat lubaczowski od początku wojny pomaga ukraińskim samorządom oraz daje schronienie uchodźcom. Obecnie mieszka tu 80 Ukraińców, z czego 50 podjęło pracę. W szkołach średnich prowadzonych przez Powiat uczy się 60 uczniów z Ukrainy. 40 z nich mieszka w internatach (Zespołu Szkół w Lubaczowie oraz CKR w Oleszycach), a 20 w prywatnych mieszkaniach.
Dzięki współpracy z międzynarodowymi organizacjami udaje się remontować lub przygotowywać kolejne miejsca dla uchodźców. Obecnie na poddaszu internatu Zespołu Szkół w Lubaczowie dzięki UNHCR oraz COR powstaje prawie 20 mieszkań dla ukraińskich rodzin. Inwestycja za ponad 2,5 mln zł ma być zakończona do 30 kwietnia br.